Tư duy thiết
kế không chỉ là một xu hướng nhất thời. Một số thương hiệu hàng đầu thế giới
như IBM, Apple và Google đã bắt đầu vận dụng tư duy thiết kế để ít “đoán mò”
hơn khi thiết kế sản phẩm và trải nghiệm tương thích với người dùng. Không giống
nhiều thập kỷ trước, kiểu tiếp cận sản phẩm đại trà, khuôn mẫu nay đã không còn
thành công.
Tư duy thiết kế là quá trình lấy con người làm trọng điểm. Quá trình này luôn được thực hiện liên tục để thấu hiểu người dùng hơn, thách thức các giả định và định hình lại vấn đề.
Nó
bao gồm năm giai đoạn chính: thông cảm, định
dạng, tưởng tượng, nguyên mẫu và kiểm tra.
Bước
đầu tiên - thông cảm - nói về khả
năng quan sát thế giới từ góc độ khác của những nhà nghiên cứu và designer. Để
làm được điều này, ta cần tạm thời gạt các ý tưởng định sẵn sang một bên, đặt
mình ở vị trí người dùng để hiểu hơn những ý tưởng, suy nghĩ và nhu cầu của họ.
Sự
thấu cảm có thể hơi trắc trở với một designer vì việc này không đơn giản như lẽ
“cảm nhận” thông thường. Đặt mình vào vị trí của người khác, nghe có vẻ dễ,
nhưng để không suy nghĩ hời hợt về tình cảnh của họ luôn cần thời gian, nỗ lực
và ý chí gạt bỏ cái tôi cố hữu.
Tuy vậy, đây không phải là một cuộc chiến
khó nhằn dai dẳng trong thời đại kỹ thuật số vì ta có thể nhờ đến công nghệ hỗ
trợ. Theo nhà nghiên cứu thiết kế Froukje Sleeswijk Visser, 4 bước để thúc đẩy
sự thấu cảm trong quá trình thiết kế là khám phá, chìm đắm, kết nối và tách rời. Cùng tìm hiểu chi tiết từng bước để hiểu tại sao đó là chìa khóa để
thực hiện sự đồng cảm trong quá trình thiết kế sản phẩm kỹ thuật số nhé!
“Tìm hiểu cảm
giác của người dùng để gieo sự kết nối là một công việc nghiên cứu thật sự.”
Khám phá
Bước đầu tiên để thúc đẩy sự đồng
cảm trong tư duy thiết kế là khám phá, tức là bước vào thế giới của người dùng.
Mục đích của việc này là để tìm hiểu về những khó khăn mà mọi người gặp phải
cũng như khám phá những nhu cầu, những mong muốn bất thành văn để giải thích
cho hành vi của họ.
Điều
cốt yếu ở đây là hấp thụ những gì mọi người đang trải qua, cảm nhận những gì họ
đang cảm thấy thay vì phản ứng và ngay lập tức cố gắng “giải quyết vấn đề.” Là
designer, mục tiêu của chúng ta là phát triển trực giác, vận dụng trí tưởng tượng
và thể hiện sự nhạy cảm về cảm xúc (mà không cần phải tò mò quá nhiều) để có được
những cái nhìn sâu sắc, phù hợp, từ đó tạo ra những sự khác biệt có giá trị.
Chìm đắm
Chìm
đắm là bước tiếp theo trong quá trình đồng cảm. Thay vì chỉ giới thiệu bản thân
với người dùng và thế giới của họ, bước này liên quan trực tiếp đến cuộc sống,
ngữ cảnh, hoạt động và môi trường của những người bạn đang tìm cách hiểu rõ
hơn. Mục tiêu của giai đoạn này là khám phá nhu cầu và cảm xúc vô hình nhằm chỉ
ra những thay đổi cần thiết trong sản phẩm mà chúng ta đang làm.
Mục tiêu của chúng ta là tìm hiểu họ là ai
trong khi khám phá nhu cầu của họ, là khi chúng ta chứng kiến các phản ứng cảm
xúc, ngôn ngữ cơ thể, bối cảnh và môi trường xung quanh của người dùng. Đây là
một công việc đòi hỏi quá trình nghiên cứu tỉ mỉ: Tìm
hiểu cảm giác của người dùng và từ đó gieo nên sự kết nối.
“Thấu rõ vấn đề chúng ta đang thực sự giải quyết
cũng quan trọng như cách chúng ta giải quyết nó.”
Kết nối
Tạo
sự đồng cảm với người dùng đòi hỏi nhiều hơn là lắng
nghe và bắt chước cuộc sống của
họ. Bằng cách giải thích thế giới của họ thông qua lăng kính về giá trị, lịch sử,
tôn giáo và văn hóa, chúng ta có thể tập trung suy nghĩ để bắt đầu thiết kế, vốn
rất cần thiết để xây dựng kết nối.
Ở
giai đoạn này, bạn muốn tỏ ra tò mò và chân thành, muốn có cảm giác và ý tưởng
cộng hưởng với người dùng. Để làm được điều đó, sẽ khá hữu ích nếu bạn nhớ lại
những trải nghiệm tương tự (hoặc khác biệt) để thực hiện những hành động thật sự
có ý nghĩa với bản thân. Bước này có thể xảy ra tự nhiên khi bạn đang thu thập
dữ liệu. Nếu bạn hiểu và định hình được bối cảnh cũng như cảm xúc của người
dùng, bạn sẽ chạm đến sự hiểu biết thấu đáo hơn.
Tách rời
Bước
cuối cùng trong khuôn khổ đồng cảm là tách
rời. Đây là khi bạn quay trở lại vai trò designer, bắt đầu suy nghĩ về những
gì bạn đã trải nghiệm và học hỏi để tạo ra ý tưởng. Đây là bước thiết yếu trong
quá trình tư duy thiết kế, thời điểm ngẫm nghĩ lại những gì đã học được từ việc
đồng cảm, từ đó tạo ra những thiết kế và ý tưởng hữu ích nhất.
Tiến
hành nghiên cứu kỹ lưỡng và có kế hoạch tốt cho phép chúng ta có sự đồng cảm. Bằng
cách sử dụng tính khách quan và diễn giải thấu đáo, chúng ta có thể tổng hợp
nghiên cứu và tìm hiểu những thông tin chi tiết thú vị có giá trị. Tìm điểm hấp
dẫn trong quan điểm (giữa sự đồng cảm và tính khách quan thuần túy) cho phép
chúng ta không chỉ tạo ra các sản phẩm giải quyết vấn đề mà còn hiểu tại sao
chúng ta đã tìm ra các giải pháp đó.Thấu rõ vấn đề chúng ta đang thực sự giải
quyết cũng quan trọng như cách chúng ta giải quyết nó.
Nguồn: iDesign
0 nhận xét:
Đăng nhận xét